Blogs

Elke dinsdagmiddag schildert een vast groepje bewoners/bezoekers van zorgcentrum Oranjehof. Een groep mensen met beginnende dementie. Op een dag wilde ik eens wat anders met hen proberen: kijken of zij boetseren leuk zouden vinden… Er ontstonden bollen of zo je wilt grote ‘knikkers’. Het zijn heel persoonlijke bollen geworden. Hompen grove klei die met veel aandacht, gevoel, verbinding en lichaamswarmte zijn samen gekneed en gestreken tot gladde, glanzende en ronde bollen. En geloof mij, dat is moeilijker dan je denkt...

Wij - van WC-eend - adviseren WC-eend. Wij dachten even terug aan de commercial in de jaren ‘80 toen we lazen hoe Japke-d. Bouma op NRC.nl stelt dat zelfsturing niet werkt. Nu kunnen wij – van zelfsturing - hard roepen dat WC-eend wél werkt. Maar inderdaad. We zijn het helemaal met Japke-d., en vele anderen met haar, eens: we moeten echt stópppen met zelfsturing.

Mag ik je wat vragen? Als je in contact komt met mensen met dementie wil je dan alsjeblieft zorgen voor fijne aanrakingen? Daar hebben we allemaal behoefte aan. Vooral als de wereld om je heen steeds minder herkenbaar wordt en je zicht, gehoor en reuk achteruit gaat.

“Leren doet pijn.” Dat is wat mijn supervisor Magda Hermsen zei bij de start van mijn opleiding GZ-psychologie. Ik begreep haar direct. In de anderhalf jaar dat ik met de opleiding bezig ben, heb ik geregeld tegen haar verzucht dat ik het soms moeilijk vind: steeds weer die nieuwe inzichten, theorieën en manieren van behandelen. Leren doet inderdaad pijn. Maar mag ik ervoor pleiten dat we onszelf dit soort pijn aan blijven doen?

Herken je dit? Je zit op een feestje en bent in gesprek met iemand. Je praat en luistert en eigenlijk hoor je alleen die ander... Zodra je gesprek is beëindigd, valt het je ineens op hoeveel geroezemoes er om je heen is. Dan hoor je pas de muziek en zie je de feestversieringen en feestverlichting.

Als toezichthouder in de ouderenzorg moet je je beeld- en oordeelsvorming mede baseren op ervaringen in de dagelijkse praktijk. Dat is waar het gebeurt. Daar wordt invulling gegeven aan wat we in sjieke toezichthouderstermen ‘de maatschappelijke functie’ noemen. Daarom loop ik als toezichthouder zo nu en dan mee in de zorg.

Werken in de ouderenzorg: het is om te janken. Niet het werk zelf natuurlijk, daar word ik heel blij van. Het tekort aan collega’s is om te janken en bezorgt me regelmatig hoofdbrekens, zéker aan de vooravond van de zomerperiode. In de zorg verzuchtten we in de zomer al jaren; ‘als de vakantie voorbij is, wordt het beter.’ Maar qua personele bezetting lijkt het tegenwoordig altijd wel vakantie...

Elke morgen zit ik een uur in de auto naar mijn werk in de ouderenzorg. Tijdens de rit luister ik graag naar Ed Sheeran of naar housemuziek. Heerlijk vind ik het om zo mijn dag te beginnen. De muziek helpt mij volledig ontspannen aan mijn werkdag te beginnen. En op mijn terugreis helpt het mij om mijn hoofd leeg te maken. Op vrijdagochtend reist mijn 3-jarige zoon met mij mee richting de Betuwe. Hij gaat naar oma, ik naar mijn werk. We hebben inmiddels een muzikaal ritueel samen: hij luistert ook graag naar Ed Sheeran en weet precies welke nummers hij wil horen. ‘Sing’ is zoals hij het zegt ‘zijn liedje’. Hij stelt zelf het volume in en ik zie hem opgaan in de muziek. Sprankelende oogjes kijken mij aan en zeggen: ‘is een mooi liedje hè mam?!’

Het zien van de wereld om je heen, is fascinerend. Ons oog is een gaaf zintuig en als het functioneert en min of meer in tact is, is dat heel veel waard. Voor mijzelf is het meest fascinerende aan het oog: ik zie, ik zie…ja, wat zie ik eigenlijk allemaal? Wat zie ik wel en wat niet, bewust en onbewust, zwart-wit en gekleurd?

Toen ik laatst een nachtdienst meeliep met mijn collega’s, viel me weer op wat voor bijzonders er gebeurt wanneer zij zorgen voor onze bewoners. Het is een hele kunst, weet u, de omgang met elke unieke bewoner afstemmen op ieders wens. Bij de ene bewoner deed mijn collega dat wat kordater en met meer gezag, bij de ander juist onopvallend en dienstbaar. En alle manieren van zorg daartussenin zag ik voorbij komen die nacht. Prachtig en hartverwarmend om dit maatwerk mee te mogen maken. Zouden we dat niet overal in de zorg willen zien?